Saturday, March 28, 2009

Η Αλέκα Παπαρήγα και το ΕΣΥΠ

Επειδή η ιστορία είναι χρήσιμη για την κατανόηση των γεγονότων, ανέσυρα από το αρχείο μου την (αρνητική) απαντητική επιστολή της Αλέκας Παπαρήγα στην πρόσκληση που είχα αποστείλει για συνεδρίαση του ΕΣΥΠ (Δεκέμβρης 1998).
Είχα εκτιμήσει τότε την μακρά τεκμηρίωση της άποψης που εξέφραζε. Που έδειχνε σεβασμό στον "συνομιλητή". Την ίδια εντύπωση είχα αποκομίσει στις συναντήσεις που είχα μαζί της για θέματα παιδείας. Ο διάλογος μπορεί να είναι ουσιαστικός ακόμα και όταν η διαφωνία μπορεί να είναι πλήρης.
Δεν είναι νομίζω τυχαίο ότι η Α. Παπαρήγα είναι τόσα χρόνια ΓΓ του ΚΚΕ.

Είναι φανερό ότι οι απόψεις μου για την παιδεία διαφέρουν σημαντικά από αυτές της Α. Παπαρήγα. Αναγνωρίζω όμως ότι οι θέσεις που εκφράζει το ΚΚΕ έχουν συνέχεια και δεν είναι αποτέλεσμα επικοινωνιακών επιλογών.


Προς τον Πρόεδρο

του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας

κ. Ιωάννη Πανάρετο

Κύριε Πρόεδρε,

Οπως γνωρίζετε, το ΚΚΕ είναι ριζικά αντίθετο στις ρυθμίσεις που προωθεί η κυβέρνηση στα ζητήματα της παιδείας. Τόσο μέσα στη Βουλή, καθώς και με άλλες δημόσιες παρεμβάσεις του, επανειλημμένα έχει καταθέσει τις απόψεις και τις προτάσεις του.

Το ΚΚΕ δεν αποκλείει εξ ορισμού το διάλογο. Οταν αυτός γίνεται με πραγματικούς όρους, στην κατάλληλη στιγμή, έγκαιρα το Κόμμα μας παίρνει μέρος και εξαντλεί κάθε δυνατότητα να επιδράσει θετικά σε αποφάσεις. Σήμερα στην πρώτη γραμμή δεν είναι ο διάλογος, αλλά οι συγκεκριμένες, αποφασισμένες επιλογές της κυβέρνησης. Με την έννοια αυτή, έτσι όπως προβάλλεται το θέμα του διαλόγου, αποτελεί αποπροσανατολισμό και παραπλάνηση.

Εκτιμάμε ότι η πολιτική της κυβέρνησης στην παιδεία είναι μια βαθιά ταξική επιλογή.

Το βασικό, το κυρίαρχο πολιτικό στοιχείο είναι ότι με βάση τις υποδείξεις του ΟΟΣΑ, της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Λευκής Βίβλου για την παιδεία η κυβέρνηση προσαρμόζει και υποτάσσει την εκπαίδευση των νέων, του λαού μας, στις σύγχρονες απαιτήσεις των μονοπωλίων, στην "ευελιξία της αγοράς εργασίας" στις νέες εργασιακές σχέσεις. Στόχος είναι η διαμόρφωση και συμμόρφωση του "απασχολήσιμου" πλέον "ανθρώπινου δυναμικού" στο φαύλο κύκλο, διά βίου, της απόλυσης - κατάρτισης - απόλυσης, χωρίς απαιτήσεις και δικαιώματα.

Ετσι, π.χ., μέσα από το νέο πυκνό πλέγμα εξεταστικών φίλτρων, οδηγεί βίαια ένα ακόμη μεγαλύτερο μέρος μαθητών έξω από το Λύκειο, διευρύνοντας έτσι τη διαρροή από τη βασική μόρφωση, που ήδη σημειώνεται από τις προηγούμενες βαθμίδες. Αυτό αποτελεί ήδη μια βαθιά ταξική πολιτική επιλογή. Η ενίσχυση παραπέρα του ταξικού επιλεκτικού ρόλου του Λυκείου αποσκοπεί στην ανάδειξη της στενής υποβαθμισμένης τεχνικοεπαγγελματικής κατάρτισης, στα ΤΕΕ και στα ιδιωτικά ΙΕΚ, σε αναγκαστική "μορφωτική" διέξοδο για την πλειοψηφία, ιδιαίτερα των αδύνατων οικονομικά και κοινωνικά μαθητών. Στα ΤΕΕ, ιδρύματα που προβάλλονται σαν αναγκαία φυσική διέξοδος σε "όσους δεν παίρνουν τα γράμματα" και μέχρι στιγμής λειτουργούν χωρίς βιβλία, εργαστήρια, καθηγητές και προγράμματα και στη συνέχεια στα ΙΕΚ, θα εξοικειώνονται οι νέοι μέσα από τη μαθητεία στις απαιτήσεις της "αγοράς", στην εκμετάλλευση και στην υποταγή.

Στην ίδια κατεύθυνση κινείται, σ' ένα δεύτερο επίπεδο και η διατυμπανιζόμενη ως "διεύρυνση" της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης - ουσιαστικά υποβάθμισής της - με σπουδές στενής κατάρτισης (ΠΣΕ, νέα τμήματα, κύκλοι σπουδών, πιστωτικές μονάδες) για σπουδές και πτυχία χωρίς αντίκρισμα για τους περισσότερους.

Η πριμοδότηση των Ιδιωτικών ΙΕΚ, η καθιέρωση διδάκτρων στην Προσχολική Αγωγή και στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, η έμμεση αναγνώριση Ιδιωτικών ΑΕΙ, ανοίγουν νέο δρόμο για τη σταδιακή και τελικά πλήρη κατάργηση της δωρεάν εκπαίδευσης, υλοποιώντας έτσι τις υποδείξεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης για "παροχή υπηρεσιών παιδείας σ' ανταποδοτική βάση"".

Τα νέα μέτρα της κυβέρνησης ήδη οδηγούν στην παραπέρα ανάπτυξη της παραπαιδείας (φροντιστήρια, ξένες γλώσσες, επαγγελματική εκπαίδευση κλπ.) οξύνοντας τα προβλήματα και τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι, η λαϊκή οικογένεια. Γι' αυτό κατανοούν και συμπαραστέκονται στον αγώνα των παιδιών τους, επειδή συνειδητοποιούν ότι "δεν πάει άλλο" μ' αυτή την πολιτική, η οποία υψώνει νέους φραγμούς στη μόρφωση και στη ζωή τους.

Το ΚΚΕ εκτιμά ότι οι σημερινές ανάγκες για περισσότερη, ουσιαστική και ολόπλευρη μόρφωση του νέου ανθρώπου, για την ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, ώστε να είναι κυρίαρχος της ζωής του, δεν αντιμετωπίζονται με την ανακύκλωση γνωστών από το παρελθόν αποτυχημένων μέτρων. Πολύ περισσότερο δεν αντιμετωπίζονται με την ένταση των ταξικών φραγμών, αλλά ούτε και με την αναμονή και τη χρηματοδότηση από τις Βρυξέλλες. Η χώρα μας έχει την πολύτιμη εμπειρία της "χρηματοδότησης" της αγροτικής οικονομίας, που οδήγησε στο ξεκλήρισμα των αγροτών. Εχει την πείρα της σταθερής συρρίκνωσης και υποβάθμισης της παραγωγικής της βάσης.

Το ΚΚΕ εκτιμά ότι οι σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων, των νέων, της κοινωνίας απαιτούν άλλα, ριζικά μέτρα. Τη γενναία αύξηση των δαπανών για την παιδεία. Την κατάργηση της ιδιωτικής και της έμμεσης ιδιωτικοποίησης της Δημόσιας Εκπαίδευσης. Απαιτούν την ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση της Βασικής - Γενικής Εκπαίδευσης με την καθιέρωση ενιαίου 12χρονου, βασικού, υποχρεωτικού σχολείου, σαν απαραίτητο υπόβαθρο όχι μόνο των πανεπιστημιακών σπουδών, αλλά και της όποιας επαγγελματικής εκπαίδευσης θα χρειαστεί ή θα θελήσει ν' αποκτήσει κανείς στη διάρκεια της ζωής του. Σχολείου για όλους, χωρίς ταξικές, φυλετικές, γεωγραφικές και άλλες διακρίσεις, χωρίς τον ξεπερασμένο ιστορικά διαχωρισμό σε Δημοτικό - Γυμνάσιο - Λύκειο.

Ενα ενιαίο 12χρονο σχολείο με νέα προγράμματα και βιβλία που - μέσα από τη θεωρία, αλλά και με την πράξη - θα συμβάλλουν στην πιο γενική επιστημονική θεώρηση της φυσικής και κοινωνικής πραγματικότητας, μορφώνοντας έτσι ανθρώπους με συνείδηση, όχι ατομιστική, αλλά "κοινωνική", "ανταγωνιστική" στην πνευματική και υλική εκμετάλλευση των λαϊκών στρωμάτων. Ανθρώπους που θα συνειδητοποιούν τη θέση τους στην κοινωνία και θα συντονίζουν το βήμα τους με την πραγματική νομοτέλεια της ιστορίας, για μια καλύτερη, ανώτερη κοινωνία".

Κύριε Πρόεδρε,

Πραγματική ανάγκη σήμερα της νεολαίας, του Λαού μας δεν είναι η κοινωνία του "απασχολήσιμου", υποταγμένου στη μοίρα του, χωρίς δικαιώματα, ανθρώπου. Ούτε οι σύγχρονες μορφωτικές ανάγκες τους σήμερα συμβιβάζονται με την επιχειρούμενη Παιδεία του "καταρτίσιμου - απασχολήσιμου" στο όνομα της ψευδεπίγραφης παγκοσμιοποίησης. Θεωρούμε ότι ο αγώνας για τη μόρφωση είναι αναπόσπαστο κομμάτι του αγώνα για το μεροκάματο, για το δικαίωμα σε εργασία με δικαιώματα, στην υγεία και τόσα άλλα λαϊκά δικαιώματα, που σήμερα θυσιάζονται στο βωμό του ανταγωνισμού των πολυεθνικών, στους δείχτες της ΟΝΕ, στο αντιλαϊκό μονόδρομο της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ακολουθεί η κυβέρνηση.

Πεποίθησή μας είναι ότι η κρίση που μαστίζει χρόνια τώρα τα εκπαιδευτικά μας πράγματα, η οποία σήμερα οξύνεται και ουσιαστικά απομακρύνει τους μαθητές από το σχολείο και τη γνώση, που αγχώνει τους γονείς και τα δίνουν όλα, όσοι μπορούν, για ένα αβέβαιο μέλλον, σε μεγάλο βαθμό εδώ έχουν τη ρίζα τους.

Γιατί τα προβλήματα - που και σήμερα προκύπτουν και ζητάνε λύση - δεν εκφράζουν απλά ένα στενό εκπαιδευτικό πρόβλημα, αλλά ένα βαθύ ταξικό - πολιτικό ζήτημα για το οποίο πρέπει να πάρουμε θέση. Ουσιαστικά πρόκειται, για το τι άνθρωπο και τι κοινωνία θέλουμε να φτιάξουμε. Οπως είναι φυσικό και καταλαβαίνουμε, στο θέμα αυτό όχι μόνο δεν υπάρχει κοινή αντίληψη και συναίνεση μέσα στην ταξική εκμεταλλευτική κοινωνία μας, αλλά αποτελεί σοβαρό ζήτημα πολιτικο-ιδεολογικής σύγκρουσης και αντιπαράθεσης, ανάμεσα σε κοινωνικές τάξεις - ομάδες και πολιτικά κόμματα.

Το ζήτημα, όσο μας αφορά, δεν είναι, όπως ισχυρίζεται ο πρωθυπουργός, ότι δεν υπάρχουν άλλες προτάσεις για φιλολαϊκή διέξοδο στα αδιέξοδα της μόρφωσης και της ζωής των νέων κυρίως ανθρώπων. Πολιτικές και προτάσεις υπάρχουν. Οι αγώνες της νεολαίας ήδη προβάλλουν αρκετές. Διέξοδος υπάρχει, μόνο που βρίσκεται σ' άλλη κατεύθυνση από το βασικό προσανατολισμό, το μονόδρομο της κυβέρνησης, που επιδειχτικά τις αγνοεί, σαν να μην υπάρχουν. Συνεπώς η κρίση και τα αδιέξοδα στην παιδεία δε θεωρούμε, όπως αρκετοί προβάλλουν, ότι οφείλονται στην έλλειψη εθνικής συναίνεσης, διακομματικής συνεννόησης, κυρίως στην έλλειψη θεσμών, οργάνων, συμβουλευτικών φορέων και επιτροπών".

Εμείς στη Βουλή εναντιωθήκαμε, όπως γνωρίζετε, όταν προωθήθηκε η σύσταση του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (ΕΣΥΠ). Γιατί στόχος του ήταν, όπως προκύπτει από το σχετικό νόμο, να διεκπεραιώνει βασικές επιλογές της κυβερνητικής πολιτικής, προσδίδοντας άλλοθι και επίφαση, δήθεν κοινωνικής συναίνεσης και συμμετοχής. Η εκκωφαντική σιωπή του, 3 χρόνια τώρα από τη σύστασή του, μ' ευθύνη της κυβέρνησης, επιβεβαιώνει τη χειραγώγησή του από την κάθε φορά κυβερνητική σκοπιμότητα, τον εξαρτημένο ρόλο του, όπως γινόταν και στο παρελθόν με την τύχη αντίστοιχων οργάνων που προϋπήρχαν και καταργήθηκαν. Μέσα από τη Βουλή και παρά τα ασφυχτικά όρια της υποβαθμισμένης λειτουργίας της, αλλά και έξω απ' αυτήν, υπεύθυνα και κατ' επανάληψη κατατίθενται οι απόψεις μας. Αντικειμενικά γίνεται διάλογος, άσχετα αν η κυβέρνηση δε θέλει να τον αφουγκραστεί ή επιλέγει ό,τι τη βολεύει.

Επειδή δεν πάσχουμε από την κατάθεση προτάσεων, επειδή έχουμε βασικές αντιρρήσεις με την όλη δομή, λειτουργία και αποστολή του ΕΣΥΠ, και επειδή δε συμμεριζόμαστε την άποψη ότι μπορεί να δοθεί διέξοδο από το ΕΣΥΠ, σ' αυτή τη φάση του αγώνα, γι' αυτό δεν παίρνουμε μέρος σ' αυτό, χωρίς να παύουμε να δημοσιοποιούμε υπεύθυνα τις απόψεις μας.

Πιστεύουμε, λοιπόν, ότι το πρόβλημα της Παιδείας, της μόρφωσης είναι κατ' εξοχήν ένα κοινωνικό, πολιτικό ζήτημα. Η αντιμετώπισή του σήμερα δεν μπορεί να καθορίζεται από την "ιδιωτική επιχειρηματική πρωτοβουλία", την "αγορά της", των μονοδρόμων της που προβάλλουν οι φιλολογικοί και πολιτικοί εκπρόσωποί της.

Ούτε μπορεί η λύση του ν' αποτελεί υπόθεση και ευθύνη μόνο κάποιων ειδικών, αλλά χρειάζεται να γίνει υπόθεση της πάλης όλων όσοι θίγονται, κυρίως της εργατικής τάξης, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, όλου του λαού και της νεολαίας, του συντονισμένου αγώνα τους, ενός ευρύτερου Λαϊκού Μετώπου πάλης και εξουσίας, που θα σφραγίζει σε όφελός τους τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις.

Σ' αυτή την προσπάθεια χρειάζεται να συγκεντρώσουμε παραπέρα την προσοχή μας, γιατί αυτός ο δρόμος είναι ο μόνος ρεαλιστικός, είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί να φέρει ουσιαστικές καταχτήσεις. Γιατί τα δικαιώματα στη μόρφωση και τη ζωή της νεολαίας και του Λαού μας, γνωρίζουμε όλοι καλά, πως ποτέ δε χαρίστηκαν, αλλά καταχτήθηκαν με αγώνες".

No comments:

Post a Comment